Het Openbaar Ministerie (OM) heeft een boete van 75.000 euro – waarvan 30.000 euro voorwaardelijk- en een voorwaardelijke stillegging geëist tegen een mestverwerker uit de gemeente Dantumadeel. Volgens het OM heeft het bedrijf er niet alles aan gedaan om een dodelijk ongeval met een werknemer te voorkomen, terwijl dat wel van een werkgever verwacht mag worden. Behalve de boete eiste het OM als bijzondere voorwaarde dat het bedrijf binnen drie maanden de veiligheid op orde brengt en meewerkt aan controles door de Inspectie SZW.

Bij het bedrijf wordt dierlijke mest aangevoerd, gecomposteerd en daarna weer afgevoerd of tijdelijk opgeslagen. Op 28 september 2016 kwam een 39-jarige werknemer van de mestverwerker om het leven. Uit onderzoek door ISZW en het team Verkeersongevallenanalyse van de Forensische Opsporing blijkt dat hij in een bedrijfshal is overreden door een shovel (landbouwvoertuig). De shovel was een vrachtwagen aan het beladen en had een rokende hoeveelheid dampende mest op de laadbak met ‘een kop er op’. De chauffeur heeft de werknemer die de hal betrad niet gezien. Hij zag hem pas toen hij naast de wagen lag. De werknemer is ter plekke overleden.

‘Werkgever heeft plicht om te zorgen voor veilige werkomgeving’
De chauffeur van de shovel was oorspronkelijk als verdachte aangemerkt en gehoord, maar het OM heeft besloten hem niet te vervolgen. Volgens het OM is de werkgever het incident aan te rekenen: “Een werkgever heeft op grond van de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit de verplichting om te zorgen voor een veilige werkomgeving voor werknemers. Gevaren moeten zo veel als mogelijk bij de bron worden voorkomen.” En dat is hier niet gebeurd,” betoogde de officier van justitie op zitting: “Uit het dossier blijkt dat het bedrijf het niet zo nauw heeft genomen met de veiligheidsvoorschriften.”

De risico’s van het werken in bedrijfshallen hadden volgens het OM van te voren in kaart gebracht dienen te worden, zodat passende maatregelen genomen hadden kunnen worden om ongevallen te voorkomen. Deze analyse heeft niet plaatsgevonden. Ook had het personeel beter voorgelicht moeten worden. Er had gezorgd moeten worden dat er indirect zicht vanaf de shovel aanwezig was om zo het zicht op de omgeving te verbeteren. Daarnaast hadden voetgangers -indien voorgaande maatregelen niet getroffen waren- helemaal niet in de hal moeten kunnen komen tijdens het beladen van vrachtwagens. Toch waren er regelmatig voetgangers in de bedrijfshal. De werkgever wist ook dat de werkzaamheden gevaarlijk waren. Er waren afspraken dat de hal alleen betreden zou worden na oogcontact met de chauffeur van de shovel, maar die afspraken waren informeel en volgens het OM is dat niet voldoende: “De veiligheid op een arbeidsplaats moet zijn gewaarborgd, ongeacht het handelen en de eigen verantwoordelijkheid van werknemers.” Ze vervolgde: “Er is een verkeerde keuze gemaakt door verdachte om werkzaamheden te laten verrichten zonder goed in kaart te hebben gebracht wat de risico’s waren, zonder veilige werkmethode en zonder een deugdelijke veilige arbeidsplaats. De werkgever heeft heel veel steken laten vallen.” Dat rekent het OM het bedrijf aan: “Door het niet naleven van voornoemde voorschriften uit de Arbeidsomstandighedenwet, had verdachte redelijkerwijs kunnen en vooral moeten weten dat er bij de werkzaamheden levensgevaar of gevaar voor de gezondheid zou kunnen ontstaan.”

Strafeis
Het gevaar heeft zich in deze zaak ook verwezenlijkt. Het OM eiste een boete van 75.000 euro – waarvan 30.000 voorwaardelijk- en een voorwaardelijke stillegging van het bedrijf: “Wat ik vandaag ook voor straf eis, ik besef mij dat voor de nabestaande dit nooit genoeg is. Zij zullen de rest van hun leven moeten leven met dit grote verlies.” Ook weegt de officier mee dat uit een recente controle door de Inspectie SZW blijkt dat de veiligheidsmaatregelen nog steeds niet op orde zijn. De officier eist dan ook dat het bedrijf binnen drie maanden de risico’s heeft geïnventariseerd en maatregelen heeft genomen om de risico’s te beperken. Het OM wil dat van de strafeis een preventieve werking uit gaat naar andere bedrijven: ‘De zorgplicht van een werkgever voor een veilige omgeving gaan ver, maar wanneer de voorschriften niet nageleefd worden kunnen de consequenties voor werknemers groot zijn.’ De rechtbank doet over twee weken uitspraak.

Bron: OM